Wielkim słownikiem poprawnej polszczyzny
  • Internet
    5.05.2006
    5.05.2006
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN pod hasłem internet jest takie oto wyjaśnienie: ‘samodzielna sieć lub fragment Internetu’. Co w takim razie należy rozumieć przez ‘fragment Internetu’? Proszę podać przykładowe zdanie z użyciem wyrazu internet. Z góry dziękuję.
  • msza święta
    15.04.2003
    15.04.2003
    Jak powinno się pisać MSZA ŚWIĘTA? Wydaje się, że wielką literą, tak jak Eucharystia. Taką pisownię zaleca Nowy słownik poprawnej polszczyzny (PWN), natomiast inne podają: msza święta, Msza święta.
  • Niestety…
    5.09.2013
    5.09.2013
    Dzień dobry Państwu!
    Bardzo proszę o informację dotyczącą pisowni nazw wyrobów przemysłowych. Przyzwyczaiłam się już do pisania nazw samochodów małymi literami np. mercedes atego, iveco, lublin, fiat itp. Ale czy tak samo należy napisać nazwę pompy pływającej niagara czy piły do betonu stihl?
    Kolejna grupa to komputery, np. deel, lenovo i telefony komórkowe – nokia, samsung. Nie chodzi mi o nazwę firmy produkującej, lecz nazwę telefonu czy komputera.
    Z wyrazami szacunku
    Anna Świtalska
  • o oknach i dziewczętach
    29.05.2009
    29.05.2009
    Z jakimi formami liczebnika – dwa, trzy, cztery czy dwoje, troje, czworo – łączą się dziewczęta? Liczebników zbiorowych używa się m.in. do nazw istot niedorosłych oraz nazw istot różnej płci – czy to oznacza, że w tych wypadkach wyłącznie zbiorowe są poprawne, a te zwykłe już nie? Sprawę komplikuje to, że słowo dziewczęta nie musi oznaczać osób niedorosłych, dlatego dwoje dziewcząt brzmi trochę, jakby były innej płci.
    A przy okazji: czy dopuszcza się dwoje okien?
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • słać i ścielić
    14.06.2012
    14.06.2012
    W Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN czasowniki ścielić i pościelić przypisano do tej samej grupy koniugacyjnej – VIa. Dlaczego więc formę 3. os. lp. ścieli uznaje się za niepoprawną (popr. ściele), a pościeli za poprawną? Z czego wynika ta rozbieżność? Czy końcówki w przywołanych formach nie powinny być jednakowe?
  • taki jak czy taki, jak?
    25.05.2010
    25.05.2010
    Proszę o rozstrzygnięcie właściwej pisowni konstrukcji taki…(,) jak. Zgodnie z Wielkim słownikiem ortograficznym PWN przecinek się pomija. Jednak w sprzeczności z regułą [381] stoi Wielki słownik poprawnej polszczyzny PWN, który preferuje użycie przecinka (np. hasło jak, punkt 4). Co zrobić, gdy dwa słowniki tej rangi, co wymienione, podają sprzeczne informacje?
  • uchyłek Meckela

    31.01.2024
    20.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy prawidłowa forma to "uchyłek Meckla" czy "uchyłek Meckela"? Słownik medyczny PZWl oraz słownik Stedmana podają "Meckla", natomiast mianownictwo Feneisa "Meckela".

    Z poważaniem

    Anna Nowosielska

  • aplikować na stanowisko?
    5.07.2010
    5.07.2010
    Czy zwrot aplikować na dane stanowisko uzyskał już akceptację normatywną? Która forma jest poprawna: ogłoszenie o pracę czy ogłoszenie o pracy? Pierwsza z nich ma w Google'u dwukrotnie większą frekwencyjność, jednak w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny PWN odnalazłem tylko połączenie ogłoszenie o czymś.
  • Kodyfikacja normy językowej

    22.03.2022
    22.03.2022

    Szanowni Państwo,

    czy Wielki słownik języka polskiego oraz Słownik gramatyczny języka polskiego (oba dostępne online) można uznać za oficjalne słowniki? Znalazłam w nich pewne hasła, które wzbudziły moje wątpliwości. Forma moknęła jest podana jako alternatywna dla mokła, ale w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny z 2004 r. (w wersji papierowej) forma moknęła jest uznana za niepoprawną.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego